Indywidualny dobór antykoncepcji

Antykoncepcja hormonalna

Antykoncepcja hormonalna od lat uważana jest za najskuteczniejszą metodę zapobiegania ciąży. Pojawienie się w latach 50-tych XX wieku pierwszych tabletek antykoncepcyjnych stało się przełomem w zapobieganiu nieplanowanej ciąży. Do niedawna była to najbardziej popularna metoda antykoncepcji. Dzisiaj młode kobiety coraz chętniej sięgają po środki zapobiegania ciąży, o których nie trzeba pamiętać codziennie.

Wszystkie metody antykoncepcji hormonalnej – zarówno do codziennego, jak i niecodziennego stosowania – cechują się najwyższą skutecznością zapobiegania nieplanowanej ciąży. Ich działanie opiera się na hamowaniu owulacji, zagęszczaniu śluzu szyjkowego i hamowaniu wzrostu endometrium. Najczęstszym powodem nieskuteczności antykoncepcji hormonalnej jest niewłaściwe jej stosowanie, czyli np. pomijanie dawek.

Poniżej przedstawiamy dostępne metody antykoncepcyjne oraz ich wady i zalety.

Złożona tabletka antykoncepcyjna

Tabletka antykoncepcyjna to powszechnie stosowana metoda zapobiegania ciąży przez kobiety na całym świecie.. W skład tabletki wchodzą dwa hormony: estrogen i progesteron. Ich działanie opiera się na hamowaniu uwalniania komórek jajowych, hamowaniu wzrostu endometrium oraz zmianie konsystencji śluzu szyjkowego, co uniemożliwia plemnikom wniknięcie do jamy macicy.
Prawidłowo stosowana doustna antykoncepcja jest bardzo skuteczną i pewną metodą zapobiegania ciąży. Zmniejsza dolegliwości związane z miesiączkowaniem, objętość krwawienia i objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Pozwala kontrolować powiększenie torbieli czynnościowych jajników. Zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jajnika i trzonu macicy. Jej zaletą jest również przystępna cena. Tabletki przyjmowane są przez pacjentkę w różnych schematach 21 + 7, 24 + 4, 28 + 0, 84 + 0. Schemat odpowiedni dla pacjentki pomoże dobrać nasz ginekolog. Oprócz antykoncepcji, tabletki hormonalne mogą być również stosowane w leczeniu różnych zaburzeń hormonalnych u kobiet.

Główne ryzyko stosowania złożonych tabletek antykoncepcyjnych wiąże się z możliwością wystąpienia zakrzepicy oraz zaburzeń ze strony układu krzepnięcia. Ryzyko związane jest z takimi czynnikami jak: wiek, otyłość, palenie tytoniu, cukrzyca i nadciśnienie tętnicze. Skuteczność tabletki może być mniejsza podczas przyjmowania antybiotyków i suplementów diety oraz problemów żołądkowych.

Minipigułka

Metoda podobna, ale nieco mniej skuteczna od dwuskładnikowej tabletki antykoncepcyjnej. Minipigułka zawiera jedynie progestagen, nie zawiera zaś estrogenów.

Zalecana pacjentkom, u których występują przeciwwskazania do stosowania estrogenów tzn. palącym tytoń oraz matkom karmiącym piersią.

Skuteczność minitabletki zmniejsza się, jeżeli została przyjęta z opóźnieniem większym niż 3 godziny. Główny wadą jej stosowania jest zmiana regularności krwawień, polegająca na występowaniu plamień bądź krwawień między miesiączkami

Plastry antykoncepcyjne

Plaster hormonalny jest rozwiązaniem transdermalnym, czyli przezskórnym. Podobnie jak pigułki antykoncepcyjne zawiera estrogeny i progestagen. Powinien być naklejany na suchą, czystą i nieuszkodzoną skórę – np. na łopatce, podbrzuszu, pośladku lub ramieniu. Plaster zmieniany jest trzykrotnie w ciągu miesiąca, zawsze w tym samym dniu tygodnia. Po trzech tygodniach następuje tygodniowa przerwa, podczas której pojawia się krwawienie. Plaster antykoncepcyjny jest skuteczną metodą antykoncepcji, gdy jest stosowany zgodnie z zaleceniami lekarza.

Jest to metoda prosta w stosowaniu. Hormony od razu przenikają przez skórę do układu krążenia, omijając przy tym układ pokarmowy. Zmienianie plastrów raz w tygodniu zmiesza ryzyko błędu użytkowniczki.

Antykoncepcja transdermalna zalecana jest kobietom o wadze do 90 kilogramów. U niektórych użytkowniczek może też podrażniać skórę. W przypadku słabego przylegania plastra do skóry konieczna jest jego wcześniejsza wymiana.

Pierścień antykoncepcyjny

Nazywany również krążkiem dopochwowym. Wyglądem przypomina elastyczną i bezbarwną bransoletkę o średnicy 5 cm. Użytkowniczka sama umieszcza go w pochwie w dniu wyznaczonym przez lekarza. Po upływie 21 dni sama usuwa pierścień, a następnie robi siedmiodniową przerwę w jego stosowaniu, podczas której pojawia się miesiączka.

Zawiera najmniejszą dawkę estrogenów, przez co rzadziej od innych metod antykoncepcyjnych powoduje bóle głowy, tkliwość piersi i nudności. Pierścień jest niewyczuwalny i dobrze tolerowany zarówno przez kobiety, jak i ich partnerów. Stosowany jest tylko 1 raz w miesiącu.

Nauczenie się właściwej aplikacji pierścienia może początkowo sprawiać trudności. Rzadko wywołuje uczucie ciała obcego, niekiedy jednak zwiększa ilość wydzieliny z pochwy.

Iniekcje domięśniowe

Iniekcja domięśniowa dostarcza dawkę hormonu, którego zadaniem jest zablokowanie owulacji i zagęszczenie śluzu szyjkowego, czego efektem jest jego nieprzenikalność dla plemników.

Iniekcję domięśniową wykonuje się tyllko raz na 12 tygodni i można ją zastosować już 6 tygodni po porodzie. Ponadto zmniejsza objawy napięcia przedmiesiączkowego.

Efektem iniekcji hormonu jest co najmniej trzymiesięczna niepłodność. Pełna płodność powraca dopiero po kilku miesiącach od zaprzestania stosowania leku. Może też wpływać na wzrost masy ciała i obniżenie nastroju.

Implant podskórny

Jest odwracalną metodą antykoncepcji długodziałającej. Zawiera jeden składnik: progestagen. Implant umieszczany jest podskórnie przy użyciu specjalnego aplikatora na wewnętrznej części przedramienia. Zabieg trwa kilka minut i jest prawie bezbolesny. Efekt antykoncepcji pojawia się podczas pierwszej doby i utrzymuje się przez okres około 3 lat. Implant może być jednak usunięty w każdej chwili, przywracając możliwość zajścia w ciążę w ciągu 6 tygodni.

Ze stosowaniem implantu wiąże się najniższe ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Może być użytkowany również przez kobiety z przeciwwskazaniami do złożonej antykoncepcji hormonalnej, a jego aplikacji można dokonać już 4 tygodnie po porodzie. Zapewnia dyskrecję, a także nie wpływa na jakość życia płciowego.

Może powodować nieregularne i nieprzewidywalne krwawienia lub plamienia.

Wkładka domaciczna

Wkładka wewnątrzmaciczna ma kształt litery “T”. W ramieniu pionowym znajduje się zbiornik uwalniający hormon progestagen, który doprowadza do zagęszczenia śluzu szyjkowego, w efekcie czego plemniki nie przenikają do jamy macicy. Wkładkę wewnątrzmaciczną zakłada lekarz po badaniu ginekologicznym. Jej działanie rozpoczyna się odrazu po założeniu. W zależności od rodzaju, wkładka może spełniać swoją funkcję od 3 do 5 lat.

Można ją usunąć w dowolnym momencie, natychmiastowo przywracając płodność. Zmniejsza nasilenie krwawień miesiączkowych i dolegliwości okresu przedmiesiączkowego oraz znosi bóle miesiączkowe.

W pierwszych miesiącach po założeniu wkładki często występują plamienia z dróg rodnych.

W Centrum Medycznym Terpiłowski lekarz ginekolog stara się podczas wizyty poznać i zrozumieć wszystkie potrzeby oraz oczekiwania pacjentki w zakresie antykoncepcji. Bierze pod uwagę jej przekonania religijne, uwarunkowania środowiskowe, a także aspekty zdrowotne i finansowe. To kobieta wspólnie z lekarzem dokonuje wyboru metody antykoncepcyjnej. Podczas rozmowy w gabinecie warto udzielać szczerych i wyczerpujących informacji na temat stanu zdrowia, stylu życia oraz swoich przyzwyczajeń. Dzięki temu możliwe jest dobranie optymalnej metody antykoncepcji.